ADHD en de media

Misschien is het je al eens opgevallen, ADHD lijkt de laatste tijd enorm in opkomst te zijn op sociale media. Op Instagram is iedereen opeens open over een diagnose of vermoedens hiervan en op TikTok. Er verschijnen steeds vaker filmpjes met titels als “Vijf dingen waarvan je niet wist dat het ADHD was”. Deze video’s bevatten vaak misinformatie of generaliseren normale eigenschappen en ervaringen. Ook de media pikt dit onderwerp op, lees bijvoorbeeld het artikel van BNN-VARA over zelfdiagnose. Dus wat is nou eigenlijk de invloed van sociale media op ADHD en zelfdiagnose?

Stigma

Het is momenteel trending in de media om de stigma’s van bepaalde ziektes, stoornissen en aandoeningen te verwijderen. Je favoriete influencer verteld over zijn/haar worsteling met een depressie, alcoholisme of lichamelijke ziektes om het bewustzijn hierover te vergroten. Een goed initiatief, zou je denken, en in veel situaties is dit ook het geval. Influencers delen berichten wat zorgt voor een groot aantal steunbetuigingen en mensen die zich herkennen in het verhaal. Misschien ook mensen die zich al jaren lang ergens niet over uit durven te spreken en eindelijk de moed vinden om hun omgeving te informeren door deze posts. Dit zijn dan ook de gehoopte uitkomsten van deze posts, neem ik aan. De normalisatie en openheid over zowel mentale als lichamelijke gezondheid creëert een omgeving die ervoor zorgt dat een kijker zich niet alleen voelt in deze problematiek. Echter zijn er ook nadelen aan posts als deze.

Zelfdiagnose

Aan de hand van de filmpjes die online worden geplaatst, grotendeels op TikTok wordt er nu een overvloed aan aanvragen naar bijvoorbeeld ADHD onderzoek gedaan. Dit zorgt ervoor dat de wachtlijsten langer worden, niet de bedoeling natuurlijk. Daarnaast wordt het begrip hiervoor minder doordat het beeld van “Iedereen heeft wel een beetje ADHD” geschetst wordt. Steeds vaker zie ik filmpjes online komen die zogenoemde “ADHD kenmerken” benoemen. Terwijl deze niet beschreven zijn in de criteria voor een diagnose en vaak gerelateerd zijn aan een persoonlijke copingsstijl of persoonlijkheidskenmerken. Zo kan een persoon nog steeds “gewoon” chaotisch zijn, dingen vergeten, onzeker of gestresst zijn, uitstelgedrag vertonen en spullen kwijtraken.

Echter wanneer dit achtereenvolgend in een lijstje wordt genoemd op een TikTok video met het bijschrift “Dingen waar ADHD-ers last van hebben” denkt de halve bevolking ineens dat dit niet meer normaal is en ze wel ADHD moeten hebben. ADHD is in de realiteit een tekort aan bepaalde stofjes bekend als neurotransmitters. Een afwijking in het brein die ervoor zorgt dat jouw hersenen niet werken zoals die van de gemiddelde persoon. Dus nee, niet “iedereen heeft wel een beetje ADHD” zoals vaak benoemd wordt in de reacties op zulke video’s, wel iedereen kan klachten ervaren die te maken hebben met organisatie, planning, verantwoordelijkheid en onrustigheid, dit is nou eenmaal onderdeel van de mens.

Context

Natuurlijk is het van belang om te kijken naar de context waarin de problematiek zich voortdoet. Is het daadwerkelijk zo dat jij in jouw dagelijkse leven zodanige klachten ervaart die ervoor zorgt dat jij echt belemmerd wordt in je activiteiten, (mentale) gezondheid of vrijheid. Trek dan aan de bel en neem contact op met je huisarts. Daar kan je jouw klachten en zorgen over de mogelijke aanwezigheid van ADHD uiten en kunnen jullie samen kijken naar wat passende opties zijn op dat moment!